: ارزیابی کفایت واکسن کوکسیدیوز درجوجه های گوشتی چالش داده شده با آیمریا تنلا در مقایسه با برخی از داروهای ضد کوکسیدیایی

میکروارگانیسم های مولد بیماری در طیور و حیوانات می توانند منشا باکتریایی، ویروسی، انگلی و حتی قارچی داشته باشند. دراین میان کوکسیدیوز مهمترین بیماری انگلی تک یاخته ای صنعت پرورش طیورگوشتی می باشد و مبارزه با بیماری کوکسیدیوز ازمسائل مهم دامپروری و دامپزشکی است. از زمانی که پرورش متراکم و صنعتی طیور مورد توجه قرارگرفته است شاهد وقوع و خسارتهای ناشی ازکوکسیدیوز درگله های طیور هستیم. اعداد و ارقام حاصل ازاین خسارت درسراسر جهان رقمی نزدیک به 900 میلیون تا یک میلیارد دلار در سال می باشد. ظاهراً این بیماری به نحوه پرورش طیور به صورت متراکم بستگی دارد به طوریکه وقتی تعداد زیادی پرنده جوان و حساس در محیطی قرار بگیرند که برای رشد و تکثیرکوکسیدیا مساعد باشد نرخ این بیماری افزایش می یابد. پژوهشگران معتقدند که مقاومت دارویی علیه تمام آنتی کوکسیدیال ها بعد از مدتی مصرف، توسط ایمریا بوجود می آید. مصرف مداوم آنتی کوکسیدیال ها در طیور سبب می شود ایمریاهای زنده مانده در روده به روش پدیده انتخاب طبیعی و موتاسیون علیه دارو مقاوم شوند. اگرچه تاکنون تحقیقات گسترده ای جهت تولید واکسن برای این بیماری صورت گرفته است اما به ویژه در مورد جوجه های گوشتی داروهای ضد کوکسیدیوز هنوز به عنوان مهمترین حربه برای کنترل این بیماری در سراسر جهان مورد استفاده قرار می گیرد. از سوی دیگر گروهی از شرکت های سازنده واکسن اقدام به ساخت واکسن برای پیشگیری از بیماری کوکسیدیوز در گله های گوشتی نموده اند. واکسن های کوکسیدیوز(livacox t,livcox q ) در کشور به ثبت رسیدن ولی از طرف پرورش دهندگان طیور گوشتی مورد توجه قرار نگرفت. از این رو در این تحقیق سعی شده واکسن کوکسیدیوز طیور گوشتی(livacox t) را با برخی از کوکسیدیواستات های رایج در کشور بر عملکرد رشد، و میزان دفع اُاُسیست (opg) مقایسه کنیم. لازم به ذکر است ارزا نتر بودن مصرف واکسن در مقایسه با دارو ضد کوکسیدیایی یکی از عوامل مهم در بررسی این تحقیق می باشد که برای اثبات این فرضیه از با حدت ترین گونه آیمریا در جوجه های گوشتی استفاده می شود. در این مطالعه تعداد 500 قطعه جوجه گوشتی نژاد راس 308 مخلوطی از دو جنس به طور کاملاً تصادفی به 5 گروه 100 قطعه ای تقسیم می شوند. شرایط پرورشی برای همه ی گروه ها اعم از نوردهی، مصرف آب، بستر و غیره مشابه خواهد بود. تقسیم بندی گروه ها در ذیل آمده است. 1. گروه کنترل منفی 2. گروه کنترل مثبت (تنها چالش می شود) 3. گروه دریافت کننده واکسن کوکسیدیوز در 7 روزگی 4. گروه دریافت کننده داروی دیکلازوریل 5. گروه دریافت کننده داروی سالینومایسین لازم به ذکر است که گروه های درمانی متشکل از 100 قطعه پرنده می باشند که خود نیز به 2 گروه 50 قطعه ای تقسیم می شوند. برای تلقیح از 104 اُاُسیست آیمریا تنلا به ازای هر پرنده استفاده می شود. همه تیمارها (به جز گروه کنترل منفی) بوسیله اُاُسیست های اسپوروله در سن 18 روزگی (سنی که در شرایط مزرعه ای اغلب موارد آغاز درگیری با این بیماری می باشد) تلقیح می شوند. به منظور تعیین میزان اُاُسیست های دفع شده، در روز هفتم پس از تلقیح و پس از آن به مدت هفت روز تمام مدفوع روزانه هر قفس با قرار دادن یک مقوای سفید رنگ، جمع آوری و پس از توزین، جهت شمارش اُاُسیست ها در هر گرم مدفوع به آزمایشگاه منتقل می گردد و چندین نوبت به وسیله لام مک مستر، 2 خانه شمارش می گردند. از روی عدد بدست آمده و ضرب آن در وزن مدفوع روزانه گروه و تقسیم آن به تعداد جوجه ها، تعداد اُاُسیست دفع شده توسط یک جوجه محاسبه می گردد و با استفاده از روش آماری با سایر گروهها و نتایج حاصله میزان اثربخش استفاده شده را در مقایسه با ترکیبات ضد کوکسیدیایی مورد بررسی نشان می دهد.